Truyện cổ tích “Thiếu phụ Nam Xương” là một tác phẩm đầy xúc động của Nguyễn Dữ, ghi dấu bởi hình tượng người phụ nữ hiền thục, chịu nhiều oan khuất. Câu chuyện không chỉ mang màu sắc bi kịch mà còn thể hiện giá trị nhân đạo sâu sắc trong văn học trung đại Việt Nam.
Vũ Thị Thiết, một người con gái xinh đẹp, hiền hậu, nết na ở Nam Xương, lấy chồng là Trương Sinh, người cùng làng, tính tình hay đa nghi. Khi hai người đang sống hạnh phúc thì Trương Sinh bị gọi đi lính, lúc ấy Vũ Nương đang mang thai.
Chồng đi chưa lâu, nàng sinh con trai và một mình nuôi con, chăm sóc mẹ chồng rất chu đáo. Khi mẹ chồng qua đời, nàng tổ chức tang lễ chu toàn, được xóm làng khen ngợi.
Ba năm sau, Trương Sinh trở về, thấy con trai đã lớn nhưng không chịu theo bố, lại nói rằng “bố đến vào buổi tối”, “bố đi theo mẹ, mẹ ngồi thì bố cũng ngồi…”. Tính hay ghen, Trương nghi ngờ vợ ngoại tình, nên đánh đập, mắng nhiếc dù nàng một mực thanh minh.
Uất ức, Vũ Nương ôm con khóc, rồi ra sông tự tử. Sau đó, Trương Sinh bế con thắp đèn cho con chơi thì đứa trẻ lại chỉ vào cái bóng trên vách và nói “bố kia kìa!”. Lúc đó, Trương mới hiểu ra tất cả: hóa ra “người bố” mà con trai nói đến chỉ là cái bóng của mẹ mà Vũ Nương từng chỉ để dỗ con.
Hối hận và đau đớn, Trương ra sông lập đàn cầu siêu cho người vợ đã chết oan, thề không tái hôn và một mình nuôi con khôn lớn. Sau này, dân làng lập miếu thờ Vũ Thị Thiết, gọi là “Miếu vợ chàng Trương”. Vua Lê Thái Tôn có dịp đi qua nghe chuyện, thương cảm mà làm bài thơ đề miếu, nhắc nhở hậu thế:
Nghi ngút đầu ghềnh tỏa khói hương,
Miếu ai như miếu vợ chàng Trương...
Ý nghĩa câu chuyện:
“Thiếu phụ Nam Xương” là bản cáo trạng xót xa về thân phận người phụ nữ trong xã hội xưa, đồng thời ca ngợi lòng thủy chung, đức hy sinh và phẩm hạnh cao đẹp của họ. Truyện cũng phê phán thói gia trưởng, ghen tuông mù quáng của đàn ông – một nguyên nhân dẫn đến bi kịch gia đình.
Thiếu phụ Nam Xương là một áng văn tiêu biểu phản ánh số phận bi thương của người phụ nữ trong xã hội xưa. Qua tóm tắt câu chuyện, ta cảm nhận được thông điệp về sự thấu hiểu, lòng tin và nỗi khát khao hạnh phúc bình dị nhưng đầy chua xót.
Xem bài viết liên quan:
Bình Luận